*राज ठाकरे – एक गूढ व्यक्तिमत्त्व. महाराष्ट्राच्या राजकारणातील “अनसॉल्व्हड पझल”*

 *राज ठाकरे – एक गूढ व्यक्तिमत्त्व. महाराष्ट्राच्या राजकारणातील “अनसॉल्व्हड पझल”*

महाराष्ट्राच्या राजकारणात राज ठाकरे हे नाव ऐकले की एक कुतूहल, एक आकर्षण, आणि एक गूढपणा डोळ्यासमोर उभा राहतो. त्यांचे राजकारण, त्यांची वक्तृत्वकला आणि त्यांचा राजकीय प्रवास हा एक प्रकारचा विरोधाभासांनी भरलेला प्रवास आहे.

*बाळासाहेब ठाकरेंची परंपरा – आणि राज ठाकरेंचा प्रवास-*

बाळासाहेब ठाकरे यांनी ६० च्या दशकात शिवसेनेच्या माध्यमातून मराठी माणसांच्या रोजगार, ओळख आणि सन्मानाचा लढा उभारला. त्यांची शैली आक्रमक, रोखठोक आणि ‘मराठी अस्मिता’ केंद्रस्थानी ठेवणारी होती. मराठी समाजात असलेला न्यूनगंड त्यांनी ओळखला आणि त्यावर हल्ला चढवला. परिणामी, मराठी समाजात एक वेगळी उर्जा निर्माण झाली.

राज ठाकरे हे त्याच परंपरेतून आलेले. त्यांच्यात बाळासाहेबांचेच थोडेसे प्रतिबिंब दिसते—वक्तृत्वकला, जनसंपर्काचे कौशल्य आणि लोकांना भिडणारी शैली. परंतु, त्यांची वाट वेगळी ठरली. शिवसेना सोडून त्यांनी मनसेची स्थापना केली, पण त्या पक्षाला बाळासाहेबांच्या शिवसेनेसारखी ताकद मिळाली नाही.

*जनतेच्या मनातला कोपरा*

अनेक मराठी लोक राज ठाकरेंवर टीका करतात, पण त्याचवेळी त्यांच्या मनात त्यांच्यासाठी एक ‘सॉफ्ट कॉर्नर’ही आहे. कारण राज ठाकरे अनेकदा लोकांना भेडसावणाऱ्या प्रत्यक्ष प्रश्नांना भिडतात.

• मुंबईतील गर्दी, बेकायदेशीर फेरीवाले, मगरूर रिक्षावाले, टोल नाका प्रकल्पातील भ्रष्टाचार, थिएटरमधील लुटमारीच्या दरांचा मुद्दा – हे सर्व सामान्य मुंबईकरांच्या आयुष्याशी संबंधित प्रश्न.

• उत्सवांच्या काळातील धार्मिक दडपशाहीला विरोध करताना त्यांनी जेव्हा “खाण्याच्या सवयी तुम्ही इतरांवर लादू शकत नाही” असे ठामपणे सांगितले, तेव्हा तो मुद्दा अनेकांना पटला.

यामुळे राज ठाकरे आजही लाखोंना आकर्षित करतात.

*पण मग विश्वास का बसत नाही?*

राज ठाकरे हे उत्तम वक्ते आहेत, उत्तम व्यंगचित्रकार आहेत, धाडसी आणि थेट मुद्द्यावर बोलणारे आहेत. ते सत्ताधाऱ्यांना उघड आव्हान देतात. पण 2009 मध्ये जेव्हा संधी आली, 13 आमदार निवडून आले, नाशिक महापालिका हातात होती, मंबईत 29 नगरसेवक, पुण्यात 23 नगरसेवक, असे असूनही तेव्हा त्यांनी त्यातून अपेक्षित कामगिरी दाखवली नाही. त्यामुळे आजही त्यांच्या भाषणांवर टाळ्या वाजतात, पण त्याचा लाभ त्यांच्या पक्षाला होतं नाही.

त्यांच्या सभांना मोठी गर्दी होते, कारण लोकांच्या मनातला राग ते शब्दांत मांडतात. पण सभेतल्या गजराचा अनुवाद मतांमध्ये होत नाही. मनसेची ताकद मुंबई-नाशिक -पुण्यात मर्यादित राहिली, आणि मोठ्या पातळीवर वाढू शकली नाही.

*बाळासाहेब विरुद्ध राज*

बाळासाहेब ठाकरे यांचा वारसा ‘हिंदू हृदयसम्राट’ म्हणून होता. मराठी माणसांचा राग, त्यांची उपेक्षा याचे त्यांनी राजकारणात रूपांतर केले. त्यांच्या कार्यपद्धतीवर टीका झाली तरी, त्यांनी मराठी अस्मितेला राष्ट्रीय पातळीवर आवाज दिला.

राज ठाकरे यांचा प्रश्न वेगळा आहे. त्यांच्यात आकर्षण आहे, परंतु सातत्य नाही. लोकांना ते ‘चांगले वक्ते’ आणि ‘धाडसी’ वाटतात, पण ‘साततत्याने काम करणारे’ नेते म्हणून प्रतिमा त्यांची पक्की झाली नाही. त्यामुळे बाळासाहेबांसारखी निष्ठा त्यांना लाभली नाही.

*गूढतेचा गाभा*

राज ठाकरे हे महाराष्ट्रासाठी एक गूढ आहेत.

* त्यांच्यात बाळासाहेबांची छाया आहे, पण त्यांनी ती पूर्णत्वाला नेली नाही.

* त्यांच्या विचारांमध्ये वास्तव आहे, पण राजकीय कृतीत परिणाम नाही.

* लोक त्यांच्याकडे पाहतात, ऐकतात, पण मतदान मात्र दुसरीकडे करतात.

म्हणूनच, राज ठाकरे हे केवळ एक नेता नाहीत—ते एक कोडे आहेत. त्यांच्या सभांना मिळणारा टाळ्यांचा गजर आणि निवडणुकांमध्ये दिसणारे आकडे यांच्यातील विरोधाभासच त्यांच्या गूढतेचा सार आहे.

💥 एकूणच, राज ठाकरे हे महाराष्ट्राच्या राजकारणातील “अनसॉल्व्हड पझल” आहेत—जे लोकांना भावतात, रागाला वाचा फोडतात, पण ज्यांच्यावर अंतिम विश्वास ठेवायला जनता अजूनही धजावत नाही.

-- दयानंद नेने

    23/5/25